Fener ve Balat Turları Hakkında Bilgi
İstanbul Tarihi Yarımadası’nın, Fener ve Balat semtleri, bir imparatorluk olarak çok uluslu bir yapıya sahip olan Osmanlı’nın çok kültürlü mozaik misali yapısını en iyi yansıtan semtlerden ikisidir. Uzun yıllar hak ettiği ilgiliyi görmeyen bu iki semt, özellikle Balat bölgesinde ardı ardına şık kafe ve restoranların açılması ve seyahat acentelerinin sıkça düzenlediği turlar ile canlanmaya ve eski ritmini bulmaya başlamıştır.
Fener ve Balat semtlerini konu alan turlar, içine bazen Fener bitişiğindeki Cibali veya Balat bitişiğindeki Ayvansaray semtlerini de alarak; tam bir gün içinde bu güzide semtlerin tarihini ziyaretçilere ve tarih severlere öğretirler.
Şimdi bu iki semtte gezilecek yerlere, ufak tarih ve bilgilendirme notları ile değinelim. Fener geçmişte Ortodoks Rumların ağırlıkla yaşadığı bir yer olduğu için bolca kilise, Balat ise Musevi yerleşkesi olduğu için yine bolca Sinagog barındırır. İstanbul, şehri saran büyük yangınlar ile defalarca harap olduğu için ve bu yangınların başladığı yer genelde tersanelerin ve kalafatçıların olduğu Cibali semti olduğu için, maalesef bu semtlerin eski yapıları hep yanmış ve defalarca yeniden yapılmıştır. Bugün görülebilen yapıların birçoğu 19 veya 20. Yüzyıl’dan, yani Osmanlı’nın son dönemlerinden kalmıştır.
Fener Semtinde Gezilecek Yerler
Fener Semti Hristiyan dünyası için büyük önemi olan ve bin yılın üzerinde geçmişi olan Rum Ortodoks Patrikhanesi’ni içinde barındırır. Bir zamanlar Doğu’daki tüm Hristiyan âleminin öncüsü olan Konstantinopolis (İstanbul) Patrikliği, halen burada varlığını sürdürmektedir.
Fener’in dar ve güzel tarihi sokaklarında yer alan muhteşem cumbalı evlerin haricinde, görülecek en önemli yerlerden biri Ortodoks Patrikhanesi’nin içinde bulunan Aya Yorgi Kilisesi’dir.
Bunun haricinde Moğolların Meryemi Kilisesi, Osmanlı’nın Balkan eyaletlerinde yöneticilik yapmış olan Dimitri Kantemir’in evi ve Geçmişte Patrikhaneye iyi eğitim almış din adamları yetiştiren Fener Rum Erkek Lisesi bulunmaktadır.
Fener’i gezdikten sonra, Fener ve Balat’ı birbirine bağlayan Vodina Caddesi’ne çıkıp, Balat istikametinde devam edebilirsiniz.
Balat Semtinde Görülecek Yerler
Balat Semti, son yıllarda Instagram fotoğraflarının da etkisi ile adeta ziyaretçi akınına uğramaktadır. İstanbul’da Gezilecek Tarihi Yerler arasında kendine her geçen gün yükselen bir ivme ile yer edinen Balat semti, geçmişte Cihangir’in tecrübe ettiği tarzda bir popülerlik kazanmaktadır. Kafelerin, restoranların ve entelektüel mekânların açıldığı Balat, her şeyiyle bu ilgiyi hak eder.
Balat’ın çeşitli insanların fotoğraflarında arka fonu süsleyen renkli evlerini görmek isterseniz, Vodina Cadesi’nden Balat’a yaklaşınca sol tarafta bu evleri bulabilirsiniz. Yapmanız gereken, Vodina Caddesi’nde ilerlerken Hızır Çavuş Mescidi Sokak’tan içeri girerek yokuşu tırmanmaktır. Böylece yokuşun sonunda kısa süreli bir araştırma ile Merdivenli Yokuş Sokağı bulabilirsiniz. Bu sokakta Balat’ın merak edilen renkli evleri bulunur.
Balat’ta bunun haricinde Surp Hreşdagabet Ermeni Kilisesi, Tarihi Ahrida Sinagogu ve Ferruh Ketküda Camii bulunabilir. Başta belirttiğim gibi, Balat semti Osmanlı kent yaşamının kozmopolit yapısını mükemmel bir şekilde yansıtır. Üç semavi dinin birbirine yalnızca birkaç yüz metre mesafede bulunan bu yapıları, yüzyıllar boyunca insanların kardeşçe ve özgürce ibadetini yerine getirdiği yapılar olagelmiştir.
Balat semtini gezdikten sonra, Ayvansaray istikametinde ilerleyip bu eski semti de görebilirsiniz. Burada da şifalı suları ile ünlü bir Ayazma Kilisesi bulunur. Osmanlı döneminden beri, Müslüman veya Hristiyan olsun binlerce insan bu semte gelmiş ve bu kiliseyi ziyaret etmiş, çeşitli hastalıklarına şifa olacağı umuduyla geçmişi asırlara dayanan Ayazma Kilisesi’nin sularından içmiştir.
İstanbul’da bu tarihi semtleri, hak ettiği özeni göstererek gezmek ve tarihin detaylarını öğrenmek için bilgili ve tecrübeli bir tur rehberi ile gezmeniz önerilir. İstanbul’da özel bir tur rehberi ile gezmek, kalabalık bir aile veya arkadaş grubu olunca oldukça uygun fiyatlara gelmektedir. Eğer kapalı grup turu oluşturup, kendi tanıdıklarınızla gezmek isterseniz, Profesyonel Kokartlı İstanbul Turist Rehberi ile irtibata geçebilirsiniz.